گاهی اوقات به دلمان می افتد که کاری را که نباید انجام دهیم؟ می دانیم گناه است، بد است و موجب خشم خداست اما وسوسه ای عجیب چنان ترغیبمان می کند که گویی خواسته ای جز انجام آن در این دنیا نداریم ، یک صدای مداوم در گوش ما زمزمه می کند ،یک هوای سمی انگار از خود بی خودمان می کند وقتی دست بردیم به آنچه نباید تازه مزه گس و بد گناه حالمان را به هم میزند.

گاهی اوقات به دلمان می افتد که کاری را که نباید انجام دهیم؟ می دانیم گناه است، بد است و موجب خشم خداست اما وسوسه ای عجیب چنان ترغیبمان می کند که گویی خواسته ای جز انجام آن در این دنیا نداریم ، یک صدای مداوم در گوش ما زمزمه می کند ،یک هوای سمی انگار از خود بی خودمان می کند وقتی دست بردیم به آنچه نباید تازه مزه گس و بد گناه حالمان را به هم میزند.

بارها و بارها این تجربه را تکرار می کنیم و گویی راهی برای پیروزی بر آن نیست آیا واقعا این شیطان اینقدر قدرت دارد؟ یعنی راهی نیست که بتوان نفس شومش را برید و و آسوده شد؟

پاسخ :

برای رویارویی با وسوسه‌های شیطانی، ابتدا باید دشمن و راه‌های نفوذ او را شناخت و او را مهار کرد و سپس او را به عقب راند و در گام‌های نهایی او را به اسارت کشید. در این جهت راه‌های مبارزه با وساوس شیطانی عبارتند از:

1-نگهبانی و مراقبت: شیطان با جان ما سر و کار دارد. از این رو باید از آن حراست کنیم. راه‌های مراقبت عبارتند از:

الف) تقوا پیشگی: قرآن مجید تقوا را لباسی بر اندام جان آدمی می‌داند که آن را به خوبی می‌پوشاند و حفظ می‌کند:

«وَلِبَاسُ التَّقْوَىَ ذَلِکَ خَیْرٌ»[ سوره اعراف/ 26]؛ بهترین جامه تقوا است.

امام علی علیه‌السلام تقوا را دژی نفوذ ناپذیر می‌داند که رخنه‌ای در آن ممکن نیست.[1]

ب) کنترل اعضا و جوارح: زبان، چشم، گوش، فکر و همه اعضا و جوارح، درهای ورودی به قلب‌اند، پس باید این‌ها را کنترل کرد.

ج) محاسبه: بعد از کنترل نوبت به محاسبه می‌رسد، یعنی برای جبران ضعف‌ها و برنامه ریزی برای آینده، ارزیابی لازم است.

2- مجهز شدن به تجهیزات: در برابر تهاجم وسیع شیطان، باید در میدان کارزار، همواره مسلح باشیم. برخی از تجهیزات در حدیث پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله مطرح شده است، حضرت می‌فرمایند:

« آیا شما را آگاه کنم بر کاری که اگر انجام دادید، شیطان از شما فاصله می‌گیرد، به اندازه فاصله مشرق تا مغرب؟ گفتند: آری، فرمود: روزه صورت شیطان را سیاه می‌کند، و صدقه کمرش را می‌شکند. دوستی برای خدا و کمک برای عمل صالح، پشت او را می‌بُرد و استغفار، بند دلش را می‌برد.»[2]

3- آشنایی با دام‌های شیطان: برای رهایی از وساوس شیطانی باید مواظب دام‌های او بود. یکی از دام‌های خطرناک شیطانی، هواپرستی است، زیرا تا پایگاهی درون انسان وجود نداشته باشد، شیطان قدرت بر وسوسه‌‌گری ندارد. کار شیطان صدور سم به درون انسان است. شیطان خواسته‌های نفسانی انسان را تاکید می‌کند. حق تعالی در قرآن مجید می‌فرماید: « إِنَّ عِبَادِی لَیْسَ لَكَ عَلَیْهِمْ سُلْطَانٌ إِلاَّ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغَاوِینَ »[سوره حجر/42]؛ تو هرگز بر بندگان من تسلط نخواهی یافت مگر گمراهانی که از تو پیروی می‌کنند.بنده خدا تابع هوا و هوس نیست و خواست خدا را مقدم می‌دارد.

برخی از امور دیگر نیز در مخالفت با وسوسه‌های شیطان موثر است:

1-انجام یک سری مستحبات، مثلا همیشه با وضو بودن و زبان را به اذکار الهی عادت دادن، نیز خواندن قرآن در اوقات مختلف.

2- خود را از بیکاری، تنهایی و عوامل وسوسه‌انگیز دور نگه‌ داشتن.

3- ذهن را همواره به امور ارزشمند متوجه ساختن و عادت دادن.

4- مطالعه و تفکر درباره خدا و قیامت.

5- به طور منظم مثلا هفتگی به زیارت اهل قبور رفتن و نسبت به عاقبت خود و احوال پس از مرگ اندیشیدن.

6- شرکت کردن در مراسم دینی و فعالیت جدی در مسائل فرهنگی اجتماعی و نماز را با توجه و حال و عاشقانه و با حضور قلب خواندن.[3]

پی‌نوشت ها:

[1].نهج البلاغه، صبحی صالح، خطبه157

[2].سفینة البحار، ج2، ص64

[3]. ر. ک. پرسش‌های جوانان، محمد شیرزاد

منبع: رهروان ولایت