عکس|فیلم|صدا|كل مطالب|داستان|دل نوشته|دانلود
پنج شنبه ٠٩ فروردين ١٤٠٣
زكريا

فهرست >>

 زكريا
نام زكريا در چهار سوره از قرآن كريم ذكر شده كه به ترتيب عبارتند از سوره هاى آل عمران ، انعام ، مريم و انبيا. در سوره انعام فقط به ذكر نام آن حضرت در ضمن ساير انبيا اكتفا شده ، ولى در آن سه سوره ديگر، شمه اى از احوالات او نيز ذكر شده است .
در سوره آل عمران ،داستان كفالت آن حضرت از مريم دختر عمران و مادر عيسى و دعايى كه براى فرزند دار شدن خود كرد و مژده فرشتگان به ولادت يحيى و ساير مطالب مربوط به آن حضرت اين گونه ذكر شده است :
زكريا سرپرستى مريم را به عهده گرفت و هرگاه به محراب نزد مريم مى رفت ، نزد او رزق و روزى مى يافت . بدو مى گفت : اى مريم ! اين روزى تو از كجا آمده ؟ مريم مى گفت : از پيش خداست كه خداوند هر كه را خواهد بى حساب روزى مى دهد در اين جا بود كه زكريا پروردگار خويش را خواند و گفت : پروردگارا! به من از جانب خود فرزندى پاكيزه بيخش كه تو شنواى دعا (و پذيراى درخواست ) هستى . فرشتگان به او در وقتى كه در محراب به نماز ايستاده بودند ندا دادند كه خدا تو را به يحيى بشارت مى دهد و او تصديق كننده كلمه خدا (يعنى عيسى ) است و آقا و پارسا و پيغمبرى از شايستگان است . زكريا (با تعجب ) گفت : پروردگارا! چگونه مرا پسرى باشد كه پير شده ام و همسرم نازاست . خداوند فرمود: اين چنين (خواهد شد) و خدا هر چه خواهد انجام مى دهد. زكريا گفت : پروردگارا! براى من نشانه (و علامتى ) قرار بده (كه اين انعام چه خواهد بود) خداوند فرمود: نشانه تو آن است كه سه روز جز به رمز با مردم سخن نگويى و پروردگار خود را بسيار ياد كن و شبان گاه و بامداد او را تسبيح گوى .(1085)
توضيحى براى آيات فوق 
1 داستان كفالت زكريا از مريم بنابر قرعه اى بود كه خدمت كاران بيت المقدس براى سرپرستى مريم زدند و قرعه به نام زكريا اصابت كرد و قرار شد وى از مريم سرپرستى كند كه شرح آن خواهد آمد.
2 دعاى زكريا براى صاحب فرزند شدن پس از آن بود كه فضل و رحمت خدا را درباره مريم ديد و مقام او را در پيش گاه خداوند مشاهده كرد كه هر گاه به محراب او داخل مى شد، نزد او رزق و روزى مى يافت . پس چون زكريا فرزندى نداشت ، از خدا درخواست فرزندى پاكيزه كرد كه مقامى هم چون مقام مريم در نزد خدا داشته باشد. خداوند هم مژده پسرى به او داد كه شبيه ترين مردم به عيسى (فرزند مريم ) باشد، چنان كه شرحش در احوالات يحيى خواهد آمد.
3 از آيات فوق استفاده مى شود كه نام گذارى يحيى به وسيله خداى تعالى انجام شد، چنان كه آيات سوره مريم نيز بدان دلالت دارد.
4 درباره اين كه چرا زكريا از خداى تعالى درخواست نشانه كرد اختلاف است . برخى گفته اند: براى آن بود كه مى خواست يقين كند كه اين بشارت و خطاب از جانب خداى رحمان است و نه از وساوس شيطان ، ولى دسته ديگر گفته اند كه پيمبران الهى با مقام عصمتى كه دارند، هيچ گاه چنين خيالى نخواهند كرد وچنين ترديدى براى آن ها پيدا نخواهد شد واساساً شيطان به آن ها دسترسى ندارد تا چنين القايى بكند و آن ها به ترديد بيفتند، از اين رو گفته اند: درخواست نشانه فقط براى آن بود كه به وسيله آن ، وقت حمل همسرش را بداند و از روى ان نشانه بفهمد كه اين مژده چه وقت تحقق مى يابد تا به خاندان خود، از پيش اين خبر خوشحال كننده را بدهد.(1086)
5 در اين كه نشانه اى كه خداوند به زكريا فرمود چگونه بود، اختلاف است ؛ يعنى در اين كه خداوند فرمود: نشانه اش ‍ آن است كه سه روز جز از راه رمز و اشاره با مردم گفت وگو نكنى ، اختلاف كرده اند كه آيا به صورت اختيار بوده يا بى اختيار و آيا در آن سه روز، زبان زكريا به فرمان الهى از سخن بازماند كه جز از راه رمز و اشاره نمى توانست سخنى بگويد، يا آن كه اين جملات به منزله دستورى مذهبى بود وترين وسيله خداوند به زكريا دستور داد كه هرگاه اين مژده تحقق يافت ، به شكرانه آن بايد سه روز روزه سكوت بگيرى يا چنان كه برخى گفته اند: خود زكريا از خداوند درخواست كرد تا وظيفه و عبادتى را براى او تعيين كند كه به شكرانه اين نعمت آن را انجام دهد كه خداوند هم بدو دستور روزه سكوت داد، ولى فهم وجه دوم از آيه و تطبيق آن با كلام خداى تعالى در اين سوره مشكل و بعيد به نظر مى رسد، چنان كه تطبيق آن با آيه سوره مريم مشكل تر خواهد بود و ظاهر همان وجه اول است ، واللّه اءعلم .
اما آياتى كه در سوره مريم درباره زكريا آمده چنين است :
$ اين خبر رحمت پروردگار تو با بنده اش زكرياست ، هنگامى كه پروردگارش را در پنهانى ندا كرد و گفت : پروردگارا! استخوانم سست شده و سرم از پيرى سپيد شده و در مورد دعاى تو پروردگارا محروم و بدبخت نبوده ام (و هرگاه دعا كرده ام اجابت فرموده اى ) و از وارثان پس از خود بيم دارم و همسرم نازاست ، و خودم از پيرى فرتوت گشته ام ؟ خداوند فرمود: اين چنين است پس پروردگار تو فرمود: اينكار بر من آسان است و من خود تو را (با اين كه هيچ نبودى ) پيش از اين آفريدم (و از عدم به وجود آوردم ) زكريا گفت : پروردگارا! براى من نشانه اى قرار ده . خداوند فرمود: نشانه آن است كه سه شب تمام با مردم سخن نگويى . پس زكريا از عبادت گاه خود به نزد قوم آمد و به آن ها اشاره كرد (و به صورت رمز و اشاره گفت ) كه بامداد و شبانگاه خدا را تسبيح گوييد.(1087)
در سوره انبيا نيز به داستان زكريا اشاره اى اجمالى كرده و در ضمن دو آيه چنين فرموده است : $ ياد كن زكريا را هنگامى كه پروردگار خويش را ندا داد و گفت : پروردگارا! مرا تنها مگذار و البته تو از همه وارثان بهترى . پس دعايش را مستجاب كرديم و يحيى را بدو بخشيديم و همسر او را شايسته (براى حمل و زاييدن ) كرديم ، به راستى كه آن ها به كارهاى خير مى شتافتند و در حال بيم و اميد ما را مى خواندند و براى ما فروتن بودند.(1088)
اين آيات قرآنى درباره حضرت زكريا بود كه با مختصر توضيحى در پاره اى از جاها از نظر شما گذشت .
اما نظر تاريخ ‌نگاران و مفسران چنين است كه گفته اند: زكريا يكى از پيغمبران بنى اسرائيل و از فرزندان هارون بود.(1089) نام پدر آن حضرت را برخيا ضبط كرده اند و نام همسرش را ايشاع دانسته و گفته اند: ايشاع خاله حضرت مريم بود و برخى هم ايشاع را خواهر مريم دانسته اند، ولى قول اوّل مشهورتر است .
هنگامى كه مريم به دنيا آمد، طبق نذرى كه پدرش عمران كرده بود تا چون وى به دنيا بيايد او را به خدمت كارى كليسا بگمارد، مريم را به مسجد الاقصى آوردند و سرپرستى او را به احبار و رؤ ساى آن جا واگذار كردند. البته به گفته برخى پدرش عمران ، هنگامى كه هنوز مريم به دنيا نيامده بود از دنيا رفت . پس وقتى مريم به دنيا آمد، مادرش حنّه او را در پارچه اى پيچيد و نزد بزرگان قوم آورد تا او را سرپرستى كنند.
آن ها براى سرپرستى او نزاع كردند. در اين ميان زكريا كه سمت رياست احبار را به عهده داشت پيش آمد و گفت : من به سرپرستى او سزاوارترم ، زيرا خاله اش همسر من است . ولى بزرگان به اين سخن قانع نشده و گفتند: اگر بناى شايستگى بود، مادرش از همه كس شايسته تر و سزاوارتر براى پرستارى و كفالت او بود. اكنون قرعه مى زنيم و قرعه به نام هر كه اصابت كرد، سرپرستى او را به عهده وى واگذار مى كنيم .
آن ها نوزده نفر بودند و براى قرعه به جاى گاه مخصوص كه نهر آبى بود رفتند و طبق معمول تيرهاى نشانه دار خود را در آب انداختند و با قرار گرفتن تير زكريا در روى آب ، قرعه به نام او اصابت كرد و كفالت مريم به عهده او محوّل گرديد. زكريا مريم را به خانه و پيش خاله اش آورد و او دوران شيرخوارگى و كودكى را در خانه زكريا و با پرستارى خاله اش ‍ ايشاع پشت سرگذارد. چون به سنّ رشد رسيد، زكريا اتاقى براى عبادت او در مسجد بساخت و درى براى آن قرار داد كه به وسيله نردبان بدان بالا مى رفتند و كسى جز زكريا پيش مريم نمى رفت و آب و غذاى او را خودش پيش او مى برد.
هرگاه زكريا به اتاق مريم وارد مى شد، ميوه هاى گوناگون و تازه در نزد او مى يافت . در زمستان ميوه تابستانى و در تابستان ميوه زمستانى و چون از وى مى پرسيد كه اين ها از كجاست ؟ حضرت مريم مى گفت : كه از جانب خداست كه هر را خواهد بى حساب روزى مى دهد.
زكريا كه تا آن وقت فرزند دار نشده بود و به سبب نازا بودن همسرش ايشاع نيز اميدى به فرزنددار شدن خود نداشت و شايد از اين ماجرا رنج مى برد، با ديدن آن منظره بار ديگر به فكر فرزند افتاد و به ويژه كه مى ديد با نداشتن فرزند كسى را ندارد كه پس از وى وارث حكمت و پاسدار دين و آيين او گردد و پيوسته در اين آرزو بود، اما با گذشت سنين بسيار از عمر زكريا و همسرش ايشاع و پشت سرگذاشتن دوران جوانى و به خصوص عقيم بودن همسرش ، ديگر اميد زكريا كم كم به نوميدى تبديل مى شد. اما وقتى مشاهده كرد خداى تعالى بدون هيچ وسياه و با نبودن اسباب و علل عادى ميوه هاى گوناگون و غذا براى مريم مى فرستد، بارقه اميدى در دلش پيدا شد و به فكر آرزوى ديرين خود افتاد و با خود گفت : آن خداى قادرى كه مى تواند ميوه زمستانى را در فصل تابستان و ميوه تابستانى را در فصل زمستان براى مريم بفرستد، مسلماً قادر است كه در سن پيرى و با عقيم بودن همسرم ايشاع نيز به من فرزندى عنايت كند.
در اين جا بود كه روى نياز به درگاه پروردگار بى نياز كرده و از وى درخواست فرزندى پاك و شايسته نمود(1090) و طولى نكشيد كه دعاى او مستجاب شد و فرشتگان ، مژده ولادت يحيى را از همسرش ايشاع بدو دادند.
زكريا با شنيدن اين مژده بى اندازه خوشحال شد، ولى چون خودش طبق نقلى 120 ساله و همسرش نيز 98 ساله و نازا بود، براى اطمينان خاطر بيشتر در اين باره براى اين كه بداند آيا چنين فرزندى از ايشاع به دنيا خواهد آمد يا از زن ديگرى ، پرسيد كه چگونه ممكن است با اين وضع من فرزند دار شوم ؟ اما وقتى كه فرشتگان قدرت حق تعالى را به او تذكر دادند، مطمئن شد و از خدا خواست تا براى وى پيش از عملى شدن آن مژده علامتى قرار دهد كه به همسرش و ديگران بگويد.
چنان كه در ترجمه و تفسير آيات گذشت ، خداوند نشانه اين كار را آن قرار داد كه سه روز زبانش در بند شود و جز به رمز و اشاره نتواند سخن بگويد.
وعده حق تعالى تحقق يافت و يحيى به دنيا آمد. د رحديثى است كه فاصله بين بشارت خداوند و ولادت يحيى ، پنج سال طول كشيد، و پس از گذشت پنج سال از مژده اى كه خداوند به زكريا داده بود، يحيى به دنيا آمد و از همان كودكى ، مورد لطف خداى مهربان قرار گرفت و مقام پيامبرى به او داده شد و از زاهدان گرديد و رد عبادت حق تعالى بسيار كوشا و جدّى بود، به شرحى كه در احوال آن حضرت پس از اين خواهد آمد.

شهادت زكريا
حضرت زكريا بيشتر اوقات خود را به عبادت حق تعالى و موعظه و اندرز بندگان خدا مى گذرانيد تا وقتى كه به دستور پادشاه جبّار آن زمان فرزندش يحيى را به قتل رساندند. زكريا از ترس وى از شهر خارج و در يكى از باغ هاى اطراف بيت المقدس پنهان شد. ماءموران شاه در تعقيب او وارد باغ شدند. درختى در آن جا بود و زكريا ميان آن درخت رفته و پنهان گرديد. ماءموران به راهنمايى شيطان كه به صورت انسانى درآمده بود به كنار آن درخت آمدند و با ارّه آن درخت را دو نيم كردند و زكرياى پيغمبر نيز در وسط درخت به دو نيم شد.
در پاره اى از نقل هاست كه علت خروج زكريا از شهر بيت المقدس آن بود كه يهوديان آن بزرگوار را متّهم به زناى با مريم كردند، زيرا كس ديگرى جز او نزد مريم رفت و آمد نمى كرد و مريم نيز بدون داشتن شوهر حامله شده بود. يهود گفتند: اين كورك از زكرياست و شيطان نيز به اين شايعه كمك كرد و يهود را بر ضدّ زكريا تحريك نمود و آن حضرت ناچار شد از شهر خارج شود و به آن باغ پناه ببرد، ولى يهوديان به تعقيب آن حضرت آمدند و چنان كه ذكر شد، در آن باغ ميان آن درخت او را شهيد كردند و طبق نقلى آن درخت نزد يهود مقدس بود و حاضر به قطع آن نبودند، اما شيطان سرانجام آن را قطع كردند.(1091)
سپس خداوند تعالى براى اتنقام خون يحيى و زكريا خبيث ترين مردم را بر آن ها مسلط كرد و جمع بى شمارى از آن ها را به انتقام ريختن خون پاك آن دو پيغمبر بزرگوار به ديار نابودى فرستاد و بيت المقدس را ويران كرد، به شرحى كه ان شاءاللّه پس از اين خواهد آمد. جنازه آن بزرگوار در بيت المقدس رفن شد و قبر آن حضرت در آن جاست .

 

فهرست >>

ورود
نام کاربری :   
کلمه عبور :   
 
متن تصویر:
[عضویت]
نظرسنجی
نظر شما در مورد وب سایت چیست؟

عالی
خوب
متوسط
ضعیف
بد

اوقات شرعی
آمار بازدید
 بازدید این صفحه : 3088
 بازدید امروز : 735
 کل بازدید : 5679024
 بازدیدکنندگان آنلاين : 3
 زمان بازدید : 0/1406

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به سایت  الله  است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

((طراحی قالب سایت : تیم طراحی سبلان نیوز ))